Ostry wzrost czynszów za powierzchnie biurowe W Brazylii i Azji

Po tym, jak w 2009 r. największe spadki czynszów odnotowano w Azji, w 2010 r. czynsze szybko wzrosły – w Hongkongu aż o 51%. Znaczny wzrost czynszów wystąpił także w Brazylii, co świadczy o szybkiej poprawie koniunktury gospodarczej tego kraju. Rio de Janeiro jako pierwsze miasto w Ameryce Południowej wyprzedziło Nowy Jork w rankingu najdroższych lokalizacji biurowych obu Ameryk. W Londynie czynsze wzrosły o 27% w dzielnicy West End i o 25% w City – były to największe roczne wzrosty w Europie w 2010 r.

W Ameryce Północnej czynsze na ogół utrzymały się na stabilnym poziomie, a największe wzrosty w skali regionu odnotowano w ubiegłym roku w Ameryce Południowej – o 12%. W Brazylii czynsze wzrosły o ponad 25%. Dwa miasta brazylijskie znalazły się w grupie trzech najdroższych lokalizacji biurowych obu Ameryk: Rio de Janeiro przy rocznym wzroście czynszów o 47% i Sao Paulo (wzrost o 4%). Silne wzrosty czynszów odnotowano również w Chile i Wenezueli – odpowiednio o 8% i 13%. Argentyna była jedyną lokalizacją południowoamerykańską, w której czynsze obniżyły się w 2010 r., ale i tak utrzymują się na najwyższym poziomie w historii.

COB – Centralny Obszar Biznesu

Całkowite koszty najmu oznaczają średni najwyższy czynsz bazowy w Centralnym Obszarze Biznesu powiększony o opłaty eksploatacyjne oraz uśredniony dla krajów objętych analizą współczynnik powierzchni wspólnych. Mariana Mokayad Hanania, dyrektor ds. badań rynku na Amerykę Południową w firmie Cushman & Wakefield, powiedziała: „Wzrost czynszów na rynku powierzchni biurowej w Rio de Janeiro wynika z bardzo silnego popytu i niewystarczającej podaży. Przyczynia się do niego także wysoka jakość nowych obiektów oddawanych do użytku”.

Wskutek na ogół niewielkiej aktywności na rynku najmu w większości miast Stanów Zjednoczonych zaobserwowano nieznaczny spadek czynszów o 2% w skali roku. Jednak czynsze na Środkowym Manhattanie, będącym najdroższym podrynkiem Nowego Jorku, wzrosły o 10% ze względu na szybsze wychodzenie tej lokalizacji z recesji w porównaniu z resztą kraju.

W 2010 r. czynsze w Hongkongu wzrosły o 51% z uwagi na silny popyt generowany przez coraz większą liczbę przedsiębiorstw realizujących strategię ekspansji, nowe firmy i ograniczoną podaż powierzchni biurowej klasy A. Podobna sytuacja wystąpiła na pekińskim rynku biurowym, gdzie do szybkiego wzrostu czynszów przyczyniał się najniższy w ostatnim dziesięcioleciu wskaźnik pustostanów. Wbrew dominującemu w regionie trendowi czynsze w Tokio obniżyły się o 11%, jednak stolica Japonii utrzymała pozycję trzeciej najdroższej lokalizacji świata. Tokio jest nadal rynkiem najemcy ze względu na rosnące stopy pustostanów i spadek średnich stawek czynszu.

Barrie David, z zespołu badań i analiz w firmie Cushman & Wakefield, powiedział: „W naszym rankingu miasta azjatyckie obecnie zajmują czołowe miejsca. Tokio i Hongkong ugruntowały swoje pozycje najdroższych lokalizacji biurowych świata, a trzy z sześciu miast zajmujących w rankingu najwyższe lokaty znajdują się w Azji. Świadczy to o wyraźnej zmianie w porównaniu z sytuacją 10-15 lat temu, gdy najdroższymi lokalizacjami były przeważnie miasta w Europie Zachodniej i Ameryce Północnej. Wskazuje to także na rozwój coraz większej liczby rynków azjatyckich w ostatnich kilku latach”.

W Europie czynsze na ogół utrzymały się na stabilnym poziomie lub nieznacznie wzrosły o 1%. Jednak w niektórych lokalizacjach odnotowano silne wzrosty, w tym na rynku londyńskim (o 25% w City i o 27% w West Endzie), Mediolanie (wzrost o 10%) i Paryżu (o 9%).

James Meikle, dyrektor działu biurowego w firmie Cushman & Wakefield w Mediolanie, powiedział: „W ostatnich 12 miesiącach czynsze w historycznym COB Mediolanu wzrosły o 10%, zbliżając się do rekordowego poziomu z początku 2008 r. Przyczynił się do tego wzrost popytu, generowany głównie przez kancelarie prawnicze oraz banki, które dążyły do zoptymalizowania wykorzystania powierzchni biurowej służącej bezpośredniej obsłudze klientów. Wyższe czynsze to również skutek niewielkiej obecnie podaży nowej powierzchni biurowej klasy A”.

W rankingu 68 krajów Polska znalazła się na 27. miejscu (wzrost z miejsca 30.). Czynsze w warszawskim Centralnym Obszarze Biznesu wzrosły w 2010 r. o ok. 11%. W analizie dla Warszawy przyjęto uśredniony najwyższy czynsz bazowy na poziomie 24,5 EUR/mkw./miesięcznie.

Paulina Misiak, Partner w dziale powierzchni biurowych w firmie Cushman & Wakefield w Warszawie, powiedziała: „Ubiegły rok okazał się rekordowy w historii rynku warszawskiego pod względem wielkości wynajętej powierzchni brutto. Wzrost zapotrzebowania na powierzchnie biurowe, przy jednoczesnym wyraźnym zmniejszeniu ilości oddawanej powierzchni biurowej, doprowadził do znacznej dysproporcji między podażą a popytem oraz zapoczątkował wzrosty czynszów. Spodziewany w 2011 roku dalszy spadek podaży będzie skutkować istotnym zmniejszeniem ilości pustostanów oraz kontynuacją wzrostów czynszowych”.