Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku - o ochronie przyrody

Rozdział 3 
Ogrody botaniczne, ogrody zoologiczne oraz ośrodki rehabilitacji zwierząt 

Art. 65. 

1. Ogrody botaniczne, ogrody zoologiczne oraz tereny przewidziane w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na rozbudowę istniejących lub budowę nowych ogrodów podlegają ochronie w celu zapewnienia ich prawidłowej działalności i rozwoju. 

2. Ochrona, o której mowa w ust. 1, polega na zakazie: 

1) wznoszenia na terenie ogrodu botanicznego lub zoologicznego obiektów budowlanych i urządzeń niezwiązanych z ich działalnością; 

2) zmniejszenia obszaru ogrodu botanicznego lub zoologicznego na rzecz działalności niezwiązanej z ich rolą i przeznaczeniem; 

3) zmiany na terenie ogrodu botanicznego lub zoologicznego lub w ich sąsiedztwie stosunków wodnych, w tym obniżenia poziomu wód gruntowych; 

4) zanieczyszczania na terenie ogrodu botanicznego lub zoologicznego lub w ich sąsiedztwie powierzchni ziemi, wód i powietrza; 

5) wznoszenia w sąsiedztwie ogrodu botanicznego lub zoologicznego obiektów budowlanych lub urządzeń przeznaczonych do prowadzenia działalności produkcyjnej lub usługowej, wpływających szkodliwie na warunki przyrodnicze niezbędne do prawidłowego funkcjonowania ogrodów. 

3. Sposoby korzystania z ogrodu botanicznego lub zoologicznego ustala w regulaminie zarządzający ogrodem. 

Art. 66. 

1. W studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego uwzględnia się potrzeby funkcjonowania i rozwoju istniejących lub projektowanych ogrodów botanicznych lub zoologicznych. 

2. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta przed wydaniem decyzji w sprawie ustalenia warunków zabudowy lub decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego w sąsiedztwie ogrodu botanicznego lub zoologicznego informuje o planowanej inwestycji zarządzającego ogrodem, który w terminie 30 dni może zgłosić zastrzeżenia i wnioski. 

3. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio przy rozpatrywaniu wniosku o wyrażenie zgody na zmianę sposobu użytkowania obiektu budowlanego znajdującego się w sąsiedztwie ogrodu botanicznego lub zoologicznego, jeżeli zmiana ta mogłaby mieć niekorzystny wpływ na funkcjonowanie ogrodu. 

Art. 67. 

1. Utworzenie i prowadzenie ogrodu botanicznego lub zoologicznego wymaga uzyskania zezwolenia ministra właściwego do spraw środowiska. 

2. Zezwolenie wydaje się po zasięgnięciu opinii wojewody właściwego ze względu na miejsce położenia ogrodu botanicznego lub zoologicznego, a także opinii organizacji zrzeszającej przedstawicieli ogrodów botanicznych lub zoologicznych. 

3. Wniosek o wydanie zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać: 

1) imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę wnioskodawcy; 

2) wskazanie podmiotu zarządzającego ogrodem botanicznym lub zoologicznym, odpowiedzialnego za jego funkcjonowanie; 

3) projekt zagospodarowania terenu ogrodu botanicznego lub zoologicznego; 

4) wskazanie położenia i obszaru ogrodu botanicznego lub zoologicznego; 

5) opis zakresu działalności ogrodu botanicznego lub zoologicznego. 

4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 3, należy dołączyć: 

1) wyrys z mapy ewidencji gruntów, na których ma być utworzony ogród botaniczny lub zoologiczny; 

2) wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub informację na temat warunków zabudowy terenu projektowanej lokalizacji ogrodu botanicznego lub zoologicznego. 

5. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, zawiera: 

1) imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę wnioskodawcy; 

2) wskazanie położenia i obszaru ogrodu botanicznego lub zoologicznego; 

3) opis zakresu działalności ogrodu botanicznego lub zoologicznego; 

4) warunki prowadzenia działalności ogrodu botanicznego lub zoologicznego oraz termin, w którym mają one być spełnione. 

6. Zezwolenie wydaje się na czas nieokreślony. Sprawdzenie warunków, o których mowa w ust. 5 pkt 4, następuje po upływie wyznaczonego terminu. 

Art. 68. 

1. Minister właściwy do spraw środowiska może cofnąć lub zmienić zezwolenie, o którym mowa w art. 67 ust. 1, jeżeli podmiot, który uzyskał to zezwolenie: 

1) nie spełnia warunków prowadzenia działalności ogrodu botanicznego lub zoologicznego; 

2) nie przestrzega zakresu działalności ogrodu botanicznego lub zoologicznego; 

3) nie spełnia obowiązków, o których mowa w art. 69 ust. 1; 

4) nie zapewnia warunków określonych w przepisach, o których mowa w art. 70; 

5) nie usunie w wyznaczonym terminie, nie dłuższym niż 2 lata, nieprawidłowości stwierdzonych w wyniku kontroli przeprowadzonej przez wojewodę i inne organy uprawnione na podstawie odrębnych przepisów. 

2. Jeżeli zezwolenie, o którym mowa w art. 67 ust. 1, zostanie cofnięte, ogród botaniczny lub zoologiczny podlega likwidacji. 

3. W razie likwidacji ogrodu zoologicznego podmiot zarządzający tym ogrodem jest obowiązany zapewnić utrzymywanym zwierzętom warunki odpowiadające ich potrzebom biologicznym. 

4. W decyzji o cofnięciu zezwolenia podaje się termin jej wykonania oraz wskazuje organ nadzorujący likwidację ogrodu botanicznego lub zoologicznego. 

Art. 69. 

1. Do obowiązków podmiotów, które uzyskały zezwolenie, o którym mowa w art. 67 ust. 1, należy: 

1) uczestnictwo w badaniach naukowych, które mają na celu ochronę gatunków zagrożonych wyginięciem w stanie wolnym; 

2) edukacja w zakresie ochrony gatunkowej roślin, zwierząt i grzybów, z uwzględnieniem ochrony różnorodności biologicznej; 

3) prowadzenie upraw roślin oraz hodowli zwierząt gatunków zagrożonych wyginięciem, w celu ich ochrony ex situ, a następnie wprowadzenie do środowiska przyrodniczego w ramach programów ochrony tych gatunków; 

4) przetrzymywanie roślin lub zwierząt w warunkach odpowiadających ich potrzebom biologicznym; 

5) prowadzenie dokumentacji hodowlanej. 

2. Dokumentacja hodowlana, o której mowa w ust. 1 pkt 5, powinna zawierać następujące dane: 

1) datę: 

a) dokonania wpisu, 

b) dokonania zmiany danych, 

c) wykreślenia z dokumentacji hodowlanej; 

2) liczbę posiadanych zwierząt; 

3) nazwę gatunku w języku łacińskim i polskim, jeżeli polska nazwa istnieje; 

4) datę i miejsce urodzenia lub wyklucia zwierzęcia; 

5) datę wejścia w posiadanie zwierzęcia oraz źródło jego pochodzenia; 

6) płeć zwierzęcia, jeżeli jest możliwa do ustalenia; 

7) opis trwałego oznakowania zwierzęcia, jeżeli jest oznakowane; 

8) numer i datę wydania zezwolenia na import zwierzęcia do kraju lub zezwolenia na jego pozyskanie albo innego dokumentu stwierdzającego legalność jego pochodzenia. 

Art. 70. 

Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, warunki hodowli i utrzymywania poszczególnych grup gatunków zwierząt w ogrodzie zoologicznym, w tym: 

1) niezbędne pomieszczenia i wyposażenie w urządzenia techniczne miejsc przebywania zwierząt poszczególnych gatunków lub grup gatunków, 

2) minimalne warunki przestrzenne dla hodowli i utrzymywania zwierząt poszczególnych gatunków lub grup gatunków, 

3) niezbędne warunki do prowadzenia reprodukcji zwierząt poszczególnych gatunków lub grup gatunków 
- kierując się potrzebą zapewnienia zwierzętom hodowanym i utrzymywanym w ogrodach zoologicznych warunków odpowiadających potrzebom biologicznym poszczególnych gatunków lub grup gatunków. 

Art. 71. 

W ogrodach zoologicznych hoduje się i utrzymuje zwierzęta: 

1) urodzone i wychowane poza środowiskiem przyrodniczym; 

2) które poza ogrodem nie mają szansy przeżycia; 

3) jeżeli wymaga tego ochrona populacji lub gatunku albo realizacja celów naukowych. 

Art. 72. 

1. Do ogrodów zoologicznych sprowadza się tylko te zwierzęta, którym w ogrodzie można zapewnić warunki odpowiadające potrzebom biologicznym danego gatunku. 

2. Zwierzęta w ogrodach zoologicznych nie mogą być rozmnażane, jeżeli ich potomstwu nie zapewni się właściwych warunków hodowli i utrzymywania. 

Art. 73. 

1. Zabrania się hodowli i utrzymywania, poza ogrodami zoologicznymi i placówkami naukowymi prowadzącymi badania nad zwierzętami, a także cyrkami, zwierząt niebezpiecznych dla życia i zdrowia ludzi, w tym drapieżnych i jadowitych. 

2. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, gatunki lub grupy gatunków zwierząt, o których mowa w ust. 1, wskazując kategorie zwierząt według stopnia zagrożenia dla człowieka, kierując się potrzebą przeciwdziałania sprowadzaniu, oferowaniu, nabywaniu i przetrzymywaniu zwierząt gatunków niebezpiecznych dla życia i zdrowia ludzi, w celu ochrony ludzi przed tymi zwierzętami. 

Art. 74. 

1. Przeniesienie z ogrodu botanicznego lub ogrodu zoologicznego do środowiska przyrodniczego roślin lub zwierząt gatunków zagrożonych wyginięciem następuje po uzyskaniu zezwolenia ministra właściwego do spraw środowiska. 

2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się na wniosek, który zawiera: 

1) imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę wnioskodawcy; 

2) nazwę gatunku w języku łacińskim i polskim, jeżeli polska nazwa istnieje; 

3) sposób realizacji i oceny planowanego przedsięwzięcia; 

4) liczbę lub ilość osobników, których dotyczy wniosek; 

5) termin, miejsce i sposób przeniesienia roślin lub zwierząt do środowiska przyrodniczego. 

3. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, zawiera: 

1) imię, nazwisko, adres albo nazwę i siedzibę wnioskodawcy; 

2) nazwę gatunku w języku łacińskim i polskim, jeżeli polska nazwa istnieje; 

3) liczbę lub ilość osobników, których dotyczy zezwolenie; 

4) termin, miejsce i sposób przeniesienia roślin lub zwierząt do środowiska przyrodniczego; 

5) termin złożenia informacji o wykorzystaniu zezwolenia. 

Art. 75. 

1. Utworzenie i prowadzenie ośrodka rehabilitacji zwierząt, zwanego dalej "ośrodkiem", wymaga uzyskania zezwolenia ministra właściwego do spraw środowiska. 

2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, wydaje się na wniosek, który zawiera: 

1) imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę wnioskodawcy; 

2) wskazanie położenia ośrodka; 

3) opis pomieszczeń do leczenia i rehabilitacji zwierząt; 

4) wykaz gatunków lub grup gatunków zwierząt, które mogą być leczone i rehabilitowane w ośrodku, zawierający nazwę gatunków lub wyższych jednostek systematycznych grup gatunków w języku łacińskim i polskim, jeżeli polska nazwa istnieje; 

5) wskazanie osoby odpowiedzialnej za prowadzenie ośrodka; 

6) informację o możliwości zapewnienia opieki lekarsko-weterynaryjnej; 

7) opinię właściwej miejscowo rady gminy. 

3. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, zawiera: 

1) imię, nazwisko i adres albo nazwę i siedzibę wnioskodawcy; 

2) wskazanie położenia ośrodka; 

3) wykaz gatunków lub grup gatunków zwierząt, które mogą być leczone i rehabilitowane w ośrodku, zawierający nazwę gatunków lub wyższych jednostek systematycznych grup gatunków w języku łacińskim i polskim, jeżeli polska nazwa istnieje. 

4. Minister właściwy do spraw środowiska odmawia wydania zezwolenia, jeżeli wnioskodawca nie spełnia warunków leczenia i rehabilitacji zwierząt odpowiadających potrzebom biologicznym danego gatunku. 

5. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, może być cofnięte przez ministra właściwego do spraw środowiska w przypadku niespełnienia warunków leczenia i rehabilitacji zwierząt odpowiadających potrzebom biologicznym danego gatunku albo nieusunięcia, w wyznaczonym przez ministra właściwego do spraw środowiska terminie, nieprawidłowości stwierdzonych w wyniku kontroli przeprowadzonej przez wojewodę. 

6. Jeżeli zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, zostanie cofnięte, ośrodek podlega likwidacji. 

7. W razie likwidacji ośrodka osoba odpowiedzialna za prowadzenie ośrodka jest obowiązana zapewnić leczonym i rehabilitowanym tam zwierzętom warunki odpowiadające ich potrzebom biologicznym. 

Art. 76. 

1. Zwierzęta objęte leczeniem i rehabilitacją w ośrodku nie mogą być sprzedawane. 

2. Warunki przebywania zwierząt w ośrodku powinny odpowiadać potrzebom biologicznym zwierząt w okresie ich leczenia i rehabilitacji.

3. Wojewoda może dofinansowywać z własnych środków budżetowych leczenie i rehabilitację zwierząt w ośrodkach. 

Art. 77. 

1. Wojewoda właściwy ze względu na miejsce położenia ogrodu botanicznego, ogrodu zoologicznego lub ośrodka przeprowadza kontrole ogrodów botanicznych, ogrodów zoologicznych i ośrodków w zakresie ich działalności. 

2. Kontroli, o której mowa w ust. 1, nie rzadziej niż raz na 3 lata, dokonuje wojewoda z własnej inicjatywy lub na wniosek ministra właściwego do spraw środowiska. 

3. Czynności kontrolne są wykonywane przez osoby posiadające imienne upoważnienie wydane przez wojewodę. 

4. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 3, zawiera wskazanie osoby upoważnionej do wykonywania czynności, wskazanie ogrodu botanicznego, ogrodu zoologicznego lub ośrodka, który ma być kontrolowany, zakresu kontroli oraz podstawy prawnej do jej wykonywania. 

5. Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych osoba upoważniona do ich wykonywania jest obowiązana okazać upoważnienie, o którym mowa w ust. 3. 

6. Osoby upoważnione do wykonywania czynności kontrolnych mają prawo do: 

1) wstępu na teren ogrodu botanicznego, ogrodu zoologicznego lub ośrodka; 

2) żądania pisemnych lub ustnych informacji związanych z przedmiotem kontroli; 

3) wglądu do dokumentów związanych z przedmiotem kontroli, sporządzania z nich odpisów, wyciągów lub kopii oraz zabezpieczania tych dokumentów. 

7. Osoba wykonująca czynności kontrolne sporządza z tych czynności protokół. 

8. Protokół podpisuje osoba wykonująca czynności kontrolne oraz podmiot kontrolowany. 

9. W przypadku odmowy podpisania protokołu przez podmiot kontrolowany, protokół podpisuje tylko osoba wykonująca czynności kontrolne, dokonując w protokole stosownej adnotacji o odmowie podpisania protokołu przez podmiot kontrolowany. 

10. Protokół, o którym mowa w ust. 7, wraz z zaleceniami pokontrolnymi, wojewoda przekazuje podmiotowi kontrolowanemu oraz ministrowi właściwemu do spraw środowiska w terminie 14 dni od dnia zakończenia kontroli. 

11. Podmiotowi kontrolowanemu przysługuje prawo do wniesienia umotywowanych zastrzeżeń co do ustaleń zawartych w wynikach kontroli oraz zaleceniach pokontrolnych do ministra właściwego do spraw środowiska. 

12. Umotywowane zastrzeżenia należy zgłosić na piśmie w terminie 14 dni od dnia otrzymania wyników kontroli i zaleceń pokontrolnych. 

13. Minister właściwy do spraw środowiska, w terminie 14 dni od dnia otrzymania umotywowanych zastrzeżeń, uwzględnia je albo odmawia ich uwzględnienia.