Co z działkami rekreacyjnymi?

Kilkakrotnie już próbowano wzruszyć ten relikt minionych czasów, jak na razie bezskutecznie. Dowiemy się czy między innymi, czy władze Polskiego Związku Działkowców nie naruszają uprawnień działkowców tworząc swojego rodzaju monopol w zarządzaniu tym ogromnym majątkiem. Obecnie w Polsce jest prawie 5000 rodzinnych ogrodów działkowych. Zajmują one powierzchnię blisko 44 tysięcy ha. Na przykład we Wrocławiu jest to ok. 1400 hektarów, w Warszawie 1200, a w Łodzi - 700 hektarów. To ogromny potencjał inwestycyjny i urbanistyczny, dający wiele możliwości dla realizacji ciekawych projektów architektonicznych.  Rodzinne ogródki działkowe zajmują, bowiem w przeważającej części bardzo atrakcyjne tereny w centrach dużych miast. Są doskonale skomunikowanie o zwartej strukturze i bardzo często wyposażone w pełną infrastrukturę techniczną.

Ustawa o ogrodach działkowych została uchwalona w 2005 roku pod rządami lewicy. Daje ona Polskiemu Związkowi Działkowców prawo do wieczystego użytkowania gruntów, a działkowcy są tylko właścicielami nasadzeń i naniesień. Należy w tym miejscu przypomnieć, że obecnie trwają zaawansowane prace na ustawą o likwidacji prawa użytkowania wieczystego i przekształcenia we własność na początku lipca taki projekt został już przez Sejm przyjęty. Gdyby ta ustawa weszła w życie to mamy nowego pełno prawnego właściciela ważnych terenów inwestycyjnych. Pokazuje to być może prawdziwy obraz tego z pozoru sielskiego i rodzinnego biznesu działkowego. Czas i prawo pokażą, jaki będzie finał i kto ma rację, kto zyska, kto straci.

Czytaj również: Kończone są roboty ziemne i fundamentowe w centrum outlet - FACTORY Warszawa

Obecnie działki w ogrodach działkowych użytkują w praktyce wszystkie grupy społeczne i zawodowe. Działkowcami są robotnicy i urzędnicy, emeryci i renciści, a ostatnio również bezrobotni. Spośród zawodów popularne są działki użytkowane przez pracowników przemysłu ciężkiego, ale również cenią sobie działki pracownicy przemysłu lekkiego np. włókienniczego w Łodzi. Działki uprawiają nauczyciele, wojskowi, kolejarze, pracownicy służby zdrowia, urzędnicy, pracownicy małych instytucji i zakładów. Najliczniejszą grupę wśród działkowców stanowią emeryci i renciści, którzy szczególnie dbają o te swoje małe włości, pielęgnują sadzą, sieją, zbierają plony czasem niestety nie z ekologicznych upraw.

Działki z powodu ich położenia często narażone są na zwykle miejskie choroby cywilizacyjne i skażenia. Kolejnym czynnikiem negatywnym jest brak ładu architektonicznego, w ogrodach działkowych spotykamy niemal wszystkie style od minimalizmu, który reprezentuje drewniana altanka zbudowana z rożnych materiałów po wytworne murowane rezydencje działkowe. Spotkać tu możemy twórczy chaos, form, materiałów, kolorów, ambicji, potrzeb. Jedynym dobrem jest otaczająca zieleń, która w dużych metropoliach jest potrzebna, ale i tu mamy całą feerię gatunków, szczepów i odmian od starej poczciwej papierówki czy antonówki począwszy po nowoczesne krzyżówki. Działkowcy inwestują z pasją swoje skromne środki i czują się od lat niewzruszonymi właścicielami. Tym czasem uchylenie ustawy może spowodować utratę prawa do nieodpłatnego korzystania z działki narzucić obowiązek płacenia lokalnych podatków, a ochrona zgromadzonego przez działkowców mienia będzie mniejsza. To z kolei ułatwi miastom pozyskiwanie przez nie strategicznych terenów, którymi można przyciągnąć inwestorów.

Czytaj również: Odkryte kary inwestorów

Taki stan rzeczy nie podoba się przede wszystkim związkowi i działkowcom, bo mogą strać kontrolę na pielęgnowanym przez lata skarbem. Ogródki działkowe zawsze były nie tylko oazą szerokorozumianej rekreacji, ale i zapleczem politycznym szczególnie dopieszczanym przed wyborami. Dlatego też przez lata głównym uzasadnieniem utrzymywania struktur ogrodów działkowych były względy polityczne. Obecnie kryzys w gospodarce, co raz śmielej uderza też w te polityczne enklawy, miasta cierpią na brak pieniędzy, gwałtownie szukają przygotowanych terenów dla inwestorów, śrubują wpływy z podatków i opłat lokalnych wszystko po to by domknąć budżet i dotrzymać do końca kadencji. Rodzinne ogródki działkowe są przecież na wyciągnięcie ręki nie pogardzi nimi deweloper komercyjny czy mieszkaniowy.

Czas ogródków działkowych w takiej formie dobiega już końca, należy bezwzględnie włączyć te tereny do żywej tkanki urbanistycznej miast. Opracować miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, być może w części zachowując zielony charakter miejsca. Uruchomić projekty architektonicznie o ciekawych funkcjach przestrzennych wykorzystywanych przez wszystkich mieszkańców a nie tak jak do tej pory tylko szczęśliwych posiadaczy działek i ich rodziny. Funkcjonujemy już w innej rzeczywistości, zakłady pracy obecnie nie fundują pracownikom działek, młodzi ludzie preferują inne sposoby aktywnego spędzania wolnego czasu i nie są zainteresowani przejmowaniem drewnianych altanek od swoich dziadków czy rodziców. Jeśli już inwestują w działki to budowlane bądź inwestycyjne w modnych lokalizacjach. Bez względu, na to, jaki zapadnie wyrok Trybunału Konstytucyjnego, jakie będą zabiegi polityczne los ogródków działkowych wydaje się być przesądzony. Kolejne lata pokażą, że i tu nastąpią zmiany wymuszone przez czynniki demograficzne, ekonomiczne i rynek nieruchomości.

„A poza tym nic na działkach się nie dzieje,

co niedziela działkowiczów barwny tłum,

każdy coś tam sobie plewi, coś tam sieje,

na natury łono z żoną pędzi tu.” -

jak śpiewała Barbara Krafftówna