Szałwia lekarska (Salvia officinalis) - dlaczego warto mieć tę bylinę na rabacie?
Szałwia lekarska (Salvia officinalis) jest rośliną leczniczą i przyprawową należącą do rodziny jasnowatych. Ten wieloletni półkrzew tworzy silnie rozgałęzione kępy o wys. 40 -70 cm u dołu drewniejące. Kwitnie w kolorze niebiesko-fioletowym, różowym, rzadko białym od VI do VIII. Liście szałwii są lancetowate lub jajowato lancetowate o drobno ząbkowanych brzegach, pokryte szarawym kutnerem co w efekcie daje szarozielony kolor. Owocem szałwii są rozłupiny rozpadające się na 4 kuliste gładkie rozłupki. Nasiona dojrzewają w lipcu i sierpniu. W naturalnych warunkach występuje w rejonach basenu Morza Śródziemnego przede wszystkim w okolicach Dalmacji. Uprawiana jest w całej Europie Środkowej i Południowej. Ma charakterystyczny, intensywny, gorzkawy zapach.
Czytaj dalej
W pierwszym roku szałwia nie zakwita, wytwarza tylko zielone pędy. Chętnie odwiedzana i zapylana przez pszczoły, trzmiele i inne owady jest rośliną miododajną.
Szałwia lekarska (Salvia officinalis)
Uprawa
To łatwy gatunek w uprawie, rośnie dobrze zarówno w glebie ubogiej, jak i w humusie, ale dobrze przepuszczalnej, o odczynie obojętnym lub zasadowym. Preferuje ciepłe i słoneczne stanowiska, osłonięte od wiatru. Nie toleruje gleb zalewanych zimą przez wodę. Nie jest w pełni mrozoodporna. Podczas bardzo mroźnych i bezśnieżnych zim może przemarzać, dlatego lepiej okryć ją na zimę kompostem lub ściółką z igliwia lub słomy. Jeśli jednak roślina przemarznie wystarczy przyciąć na wiosnę przemarznięte końcówki, aby roślina wypuściła nowe pędy. W drugim i trzecim roku uprawy dobrze jest roślinę odmłodzić i w tym celu wczesną wiosną należy przyciąć zaschnięte i przymarznięte pędy na wys. ok 10 cm na ziemią.
Wymaga od czasu do czasu zasilenia nawozem wapniowym.
Szałwia lekarska (Salvia officinalis)
Rozmnażanie
Szałwię lekarską uprawia się z nasion. Można wysiewać nasiona bezpośrednio do gruntu lub przez wysadzenie rozsady. Siew do gruntu najlepiej przeprowadzić w kwietniu. Nasiona na rozsadniku wysiewa się wcześniej w marcu i kwietniu a na stałe miejsce przenosi w lipcu. Rośliny uprawiane z rozsady są silniejsze i wcześniej nadają się do zbioru.
Można też szałwię rozmnażać przez ukorzenienie odciętych bocznych pędów rośliny w inspekcie.
Czytaj również: Konwalnik płaski (Wężobród płaski) Ophiopogon planiscapus 'Nigrescens' - czarna ozdobna trawa
Choroby i szkodniki
Szałwii najczęściej zagraża szara pleśń. A wśród szkodników największym jest mszyca czyścicowa oraz przędziorek.
Zastosowanie w ogrodzie
Szałwia lekarska oprócz swoich właściwości leczniczych i przyprawowych ma zastosowanie dekoracyjne na rabatach kwiatowych, zielnikach, w ogrodach śródziemnomorskich, pod ścianami budynków i pod ogrodzeniami. Może tez rosnąć pomiędzy krzewami. Kwiatostany można ścinać do bukietów. W doniczkach i pojemnikach można uprawiać szałwię również na balkonie i tarasie.
Szałwia lekarska (Salvia officinalis) 'Tricolor' różowy
Zastosowanie w kuchni
Szałwia lekarska jest również cenioną przyprawą, stosowaną w małych ilościach razem z innymi przyprawami zwłaszcza rozmarynem nadaje potrawom niezwykły smak i zapach. Ma wiele zastosowań w kuchni, przyprawia się nią zupy, mięsa zwłaszcza te tłuste (baranina, kaczka, gęś, indyk dziczyzna) ryby, pasztety, fasolę , ziemniaki, gnocchi, makarony oraz aromatyzuje oliwy. Świeże kwiaty i liście dodaje się do sałatek.
Czytaj również: Rdest pokrewny (Polygonum affine ) - bylina kwitnąca od lata do jesieni
Szałwia lekarska (Salvia officinalis) 'Tricolor' fiolletowy
Właściwości lecznicze
Niezastąpiony lek w domowej apteczce. Szałwia lekarska zawiera olejki lotne i duże ilości garbników, dzięki którym ma działanie antybakteryjne, grzybobójcze, przeciwpotne, przeciwcukrzycowe i tonizujące. Pomaga w przeziębieniach i problemach z żołądkiem i jelitami. W zapaleniach jamy ustnej i gardła robi się płukanki z mocnego naparu szałwii.
Jednak należy uważać, ponieważ zbyt częste i w dużych ilościach spożywanie szałwii może spowodować nudności i wymioty.
W kosmetyce szałwia ma zastosowanie w leczeniu trądziku i ropnym zapaleniu mieszków włosowych ale również w preparatach do pielęgnacji włosów.
Olejek z szałwii wykorzystywany jest w aromaterapii, w produkcji dezodorantów i preparatów do higieny jamy ustnej.
Szałwia lekarska (Salvia officinalis) 'Tricolor'
Najbardziej ozdobne są odmiany szałwii hodowlane o barwnych liściach.
Odminay:
‘Aurea’ – liście o złotożółtych brzegach
‘Berggarten’ – o szarch szerokich ładnych liściach przykuwających uwagę, bardzo krzaczasta
‘Purpurascens’- o czerwono-fioletowych liściach
„Tricolor- liście trójbarwne szarozielono-żółtawo biało – różowe pędy.
‘Variegata’ liście pstrokate, żółto zielone
‘Icterina’ – roślina o częściowo zdrewniałych łodygach, posiada ładne zielone liście, nieregularnie złotożółto obrzeżone
Szałwia lekarska (Salvia officinalis) 'Tricolor'
Te kolorowe odmiany szałwii niestety nie są odporne na mróz i wymagają okrycia na zimę.
Komentarze
Czytaj też…
Czytaj na forum
- Garaż a może lepiej wiata? Liczba postów: 124 Grupa: Zagospodaro... Osobiście chciałabym wam polecić firmę https://blaszaki.com.pl/kategoria-produk tu/garaze-blaszane/ , która od lat tworzy garaże, domki gospodarcze czy też bramy...
- Tani i dobry grill Liczba postów: 18 Grupa: Zagospodaro... W zależności od swoich preferencji możesz sięgnąć zarówno po gotowe zestawy mebli, jak i pojedyncze elementy. Co więcej, na rynku znajdziesz zestawy obiadowe or...
- pies ze schroniska Liczba postów: 183 Grupa: Nasze zwier... Jeśli szukasz kompleksowej obsługi weterynaryjnej, sprawdź zakres usług oferowanych przez LeVet. Oferują oni szeroki wachlarz zabiegów, które mogą pomóc Twojemu...
- Narzędzia ogrodowe na cały rok Liczba postów: 6 Grupa: Ogród i dzi... Jeśli szukacie dobrej jakości w zakresie narzędzi i elektronarzędzi ogrodowych to warto zapoznać się z ofertą hurtowni Chle-Mar https://chle-mar.pl/ gdzie będzi...
- Narzędzia ogrodowe z wydajnym akumulatorem Liczba postów: 18 Grupa: Ogród i dzi... No to jak przyszedł już moment na wybór akcesoriów i narzędzi ogrodowych to jak najbardziej warto sprawdzić ofertę hurtowni Chle-Mar https://chle-mar.pl/ w któr...