Bezpieczeństwo - priorytet pracy na wysokości

Producenci konstrukcji ułatwiających wszelkie prace na wysokościach oferują swoim klientom wsparcie w zakresie szkoleń, seminariów oraz profesjonalnych kontroli narzędzi. Specjaliści z firmy KRAUSE, lidera na rynku drabin, aluminiowych rusztowań jezdnych oraz szerokiej gamy narzędzi i konstrukcji do pracy na wysokościach wyjaśniają, dlaczego nadrzędnym celem pracodawcy powinna być dbałość o bezpieczeństwo pracowników w najtrudniejszych warunkach pracy.

Praca na wysokości - przepisy prawa, ustawy, rozporządzenia

Szczegółowe regulacje dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy na wysokości zawierają rozporządzenia Ministra Gospodarki z 26. września 1997 roku oraz z 30. września 2003 roku, a także rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12. kwietnia 2002 roku. Zgodnie z tymi zapisami czynności wykonywane na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 1,0 m nad poziomem podłogi lub ziemi są pracą na wysokości. Oznacza to, że na powierzchniach wzniesionych powyżej tej wysokości, na których znajdują się pracownicy, powinny być zamontowane środki ochrony zbiorowej - balustrady o wysokości 110 cm i krawężnik o wysokości 15 cm, a pracodawca powinien zadbać także o elementy ochrony indywidualnej tj. kaski, odzież i obuwie ochronne. Wszystko po to, aby odpowiednio zabezpieczyć tę przestrzeń i stworzyć komfortowe warunki pracy.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 30 września 2003 r. wskazuje, że obowiązkiem pracodawcy jest dobrać i udostępnić pracownikom na terenie zakładu pracy właściwe do wykonywania pracy lub odpowiednio przystosowane do jej wykonywania narzędzia. Co więcej, zapis ten podkreśla, że należy dokonać wyboru najbardziej odpowiednich środków umożliwiających bezpieczny dostęp do miejsc tymczasowej pracy na wysokości, stosownie do różnicy wysokości i częstotliwości jej pokonywania. Warto przede wszystkim zauważyć, że prace wykonywane na wysokości dłużej niż 30 minut wymagają użycia pomostu z platformą, a nie drabiny. Równie ważne jest to, że pracodawca powinien zapewnić pracownikom dostęp do informacji, w tym pisemnych instrukcji dotyczących użytkowania konstrukcji. Pracodawca zobowiązany jest również do organizacji szkoleń z zakresu bezpiecznego użytkowania drabin i rusztowań. Z kolei osoby dokonujące napraw, modernizacji, konserwacji lub obsługujące maszyny muszą odbyć specjalistyczne przeszkolenie w tym zakresie. Nie mniej ważne są regularne kontrole użytkowanego sprzętu oraz dokonywanie napraw uszkodzonych elementów. Raporty sporządzane z tego typu działań są dowodem dochowania należytej staranności podczas organizowania miejsca pracy na wysokości. W przypadku ewentualnego wypadku szczegółowa dokumentacja wykluczy niesprawność narzędzi jako przyczynę zdarzenia.

Czytaj również: Narzędzia i elektronarzędzia

Istotną kwestią jest również zapewnienie stabilności rusztowań i odpowiedniej ich wytrzymałości na przewidywane obciążenia. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy obliguje pracodawcę do korzystania z narzędzi oraz konstrukcji specjalnych, które posiadają odpowiednie normy i certyfikaty, dopuszczające je do prac prowadzonych na budowie, w hali magazynowej czy zakładzie produkcyjnym. Aktualnie obowiązujące przepisy prawa tj. rozporządzenia wydawane przez odpowiednie ministerstwa i urzędy, określają warunki pracy na wysokości. W jasny sposób precyzują one, jak powinna wyglądać przestrzeń przygotowana dla pracownika oraz jakie normy powinny spełniać konstrukcje przystosowane do pracy na wysokości powyżej 1 m nad powierzchnią ziemi lub podłogi. Stosowane w zakładach pracy drabiny muszą spełniać polskie normy PN-EN 131, z kolei rusztowania EN 1004. Przede wszystkim należy pamiętać, że do pomieszczeń i stanowisk pracy położonych na różnych poziomach powinny prowadzić bezpieczne dojścia stałymi schodami lub pochylniami, a nawierzchnie schodów, pomostów i pochylni nie powinny być śliskie. Przy pracach wykonywanych na rusztowaniach zamontowanych na wysokości 2m powyżej poziomu podłogi lub terenu zewnętrznego pracodawca musi zapewnić bezpieczeństwo przy komunikacji pionowej i dojście do stanowiska pracy. Warto podkreślić, że przed rozpoczęciem użytkowania rusztowania musi być dokonany odbiór techniczny całej konstrukcji. Pracodawca ma obowiązek zapewnić odpowiedni do rodzaju wykonywanych prac sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości taki jak: szelki bezpieczeństwa z linką bezpieczeństwa przymocowaną do stałych elementów konstrukcji, szelki bezpieczeństwa z pasem biodrowym (do prac w podparciu — na słupach, masztach itp.), jak również hełmy ochronne przeznaczone do prac na wysokości.

Równie istotne jest rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12. kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Prace związane z okresową obsługą maszyn oraz przeglądem i utrzymaniem stanu technicznego budynku wymagają odpowiedniego zaprojektowania dojść i przejść do urządzeń. Podstawową cechą materiałów, z którego wykonane są korytarze, pomosty, podesty, jak również galerie i schody, jest niepalność. Co więcej, dojścia i przejścia powinny mieć wysokość w świetle, co najmniej 1,9 m i mogą być usytuowane nad stanowiskiem pracy na wysokości 2,5 m, licząc od poziomu podłogi tego stanowiska. Podłogi ażurowe nie mogą mieć otworów większych niż 1700 mm2 i wymiarów umożliwiających przejście przez nie kuli o średnicy większej niż 36 mm. Nie bez znaczenia jest szerokość drabin lub klamer, która powinna wynosić co najmniej 0,5 m, a odstępy między szczeblami nie mogą być większe niż 0,3 m. Poczynając od wysokości 3 m nad poziomem podłogi, drabiny lub klamry powinny być zaopatrzone w elementy zabezpieczające przed upadkiem, takie jak obręcze ochronne z pionowymi podporami zabezpieczającymi.

Czytaj również: Co potrafią traktory ogrodowe?

SafetySerwis – pakiet bezpieczeństwa

Użycie drabin, rusztowań czy też pomostów jezdnych wymaga spełnienia określonych standardów w zakresie bezpieczeństwa pracy na wysokościach. Firma KRAUSE, która od ponad 100 lat zajmuje się konstruowaniem oraz produkcją rozwiązań ułatwiających pracę na wysokości, opracowała program SafetySerwis, który zawiera szeroki wachlarz usług dodatkowych. Przede wszystkim są to seminaria dla osób upoważnionych do kontroli narzędzi pracy. Przedstawiciele KRAUSE prowadzą szkolenia dotyczące produktów oraz ich bezpiecznego użytkowania. Uzupełnieniem tego programu są przeprowadzane regularnie kontrole poszczególnych konstrukcji zamontowanych w halach magazynowych, zakładach przemysłowych, sklepach wielkopowierzchniowych czy też innych obiektach. Zamontowane w różnego rodzaju przedsiębiorstwach konstrukcje, ułatwiające dostęp do wyżej położonych miejsc pracy, muszą być regularnie kontrolowane. Osoba, która może dokonywać tego typu przeglądów, powinna mieć specjalne przeszkolenie w tym zakresie. Seminaria uprawniające do kontrolowania drabin, schodków czy rusztowań organizowane są przez firmę KRAUSE cyklicznie i przekazywana jest na nich wiedza niezbędna do prawidłowego przeprowadzania i dokumentowania przeglądów. Wychodząc naprzeciw potrzebom klientów firma KRAUSE oferuje seminaria 1- lub 2-dniowe, z możliwością odbycia ich także w siedzibie czy też na terenie zakładu partnera biznesowego. Zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa użytkowania maszyn i urządzeń w przedsiębiorstwie, drabiny, schodki i rusztowania muszą być cyklicznie kontrolowane przez wykwalifikowaną osobę. Pracownicy firmy KRAUSE dokonują pełnego przeglądu użytkowanych w poszczególnych firmach rozwiązań i sporządzają odpowiednią dokumentację kontrolną. Równie ważne są praktyczne szkolenia dotyczące właściwości drabin czy rusztowań oraz ich obsługi. Wiedza ta pozwala pracownikom na bezpieczne użytkowanie poszczególnych konstrukcji, a także prosty i szybki montaż i demontaż poszczególnych elementów. Warto podkreślić, że kursy dopasowane są do typu zastosowanych rozwiązań, np. do użytkowanych na miejscu rusztowań lub konstrukcji specjalnych tak, aby wyjaśnić każdemu użytkownikowi specyfikę miejsca pracy. Wszystkie te działania mają na celu uświadomienie pracodawców, jak ważne jest zagwarantowanie bezpiecznych miejsc pracy, a pracowników, jak korzystać z rozwiązań pozwalających na komfortowe, a przez to odpowiednie warunki wykonywania poszczególnych zadań.

Bezpieczeństwo pracy na wysokościach zależy od wielu czynników. Przede wszystkim są to odpowiednie konstrukcje ułatwiające wygodny dostęp do wyżej położonych miejsc, ale także wiedza na temat prawidłowego użytkowania tych narzędzi. Niebagatelne znaczenie ma też regularna kontrola drabin, rusztowań czy też schodków, które każdego dnia są obciążane i eksploatowane. Warto zatem pamiętać, aby wybór odpowiedniego wyposażenia zakładu przemysłowego, hali magazynowej czy też placu budowy powierzyć profesjonalistom, a skorzystanie z możliwości szkoleń oraz dodatkowego serwisu potraktować jako uzupełnienie oferty idealnie dobranej do indywidualnych potrzeb i wymagań.