Metale, tworzywa sztuczne, drewno i beton – czym ciąć i wiercić w tych materiałach?

Warto zacząć od tego, że na rynku dostępne są uniwersalne tarcze i wiertła, które sprawdzają się przy wielu pracach. Mowa tu o produktach pozwalających na obróbkę takich materiałów jak np. drewno, tworzywa sztuczne czy metale nieżelazne. Tego typu sprzęt jest wygodny w obsłudze, bo można go stosować „na szybko”, bez wcześniejszego przygotowania gamy różnych narzędzi.

Jednak każdy profesjonalista wie, że łatwiej dokonuje się obróbki przy użyciu sprzętu przeznaczonego do danego materiału. Tym bardziej, że im twardszy element, tym trudniej go ciąć i w nim wiercić. Renomowani producenci oznaczają swoje produkty tak, żeby nie było wątpliwości do jakich prac mogą mieć zastosowanie. Kierujmy się ich uwagami, ale jednocześnie sprawdzajmy, czym charakteryzuje się dany sprzęt, bo narzędzia narzędziom nie są równe.

Metale i stal nierdzewna 

Metale różnią się od siebie właściwościami, więc trudno w ten sam sposób traktować aluminium, co stal nierdzewną lub tytan. Należy mieć to na uwadze, gdy wybiera się odpowiednie produkty. Do cięcia metali najczęściej poleca się tarcze korundowe, które cechują się na tyle dużą wytrzymałością, że radzą sobie nawet ze stalą nierdzewną. Powinno się pamiętać, aby do cięcia czy szlifowania tego rodzaju stali używać produktów, które nie zawierają chloru, siarki i żelaza. Pierwiastki te mogą przyczynić się do powstania na niej korozji.

Czytaj również: Prace malarskie w wygodnym ubraniu roboczym

Z kolei do wiercenia w miękkich metalach zwykle wystarczy stal szybkotnąca (HSS), natomiast przy twardszych rodzajach materiału mogą sprawdzić się wiertła ze stali szybkotnącej wzmacnianej kobaltem (HSSCo). Ważnym czynnikiem pomagającym w obróbce wytrzymałych metali są powłoki wierteł, wśród których naszą uwagę powinny przykuć te z azotku tytanu (TiN) i azotku tytanu glinu (TIAlN). W czasie wiercenia w metalu oprócz wyboru odpowiedniego narzędzia istotne są również prędkość wiercenia, posuw oraz zastosowane chłodziwo. To wszystko pozwoli nam bezpiecznie i szybko wykonać daną pracę oraz zapewni nam długą żywotność wiertła.

Tworzywa sztuczne 

Zwykle są mniej twarde od wielu metali, ale ich obróbka również wymaga uwagi. Nieumiejętne cięcie lub wiercenie w tworzywach sztucznych może doprowadzić do zniekształcenia, przypalenia lub stopienia elementów z nich wykonanych. Ryzyko jest większe, gdy w pracy korzysta się z tępych narzędzi, więc pilnujmy ostrości wierteł i tarcz stosowanych do obróbki

– Do wiercenia w tworzywach sztucznych można wykorzystać, jeśli producent dopuszcza taką możliwość, wiertła do drewna lub metalu. W przypadku cięcia – do części tworzyw sztucznych używa się tarcz z węglikiem wolframu, które świetnie radzą sobie z obróbką mniej wytrzymałych materiałów – wyjaśnia Mariusz Iwański, Product Manager Würth Polska

Drewno 

Podobnie jak w przypadku metalu – niemożliwe jest przypisanie jednej twardości wszystkim rodzajom drewna. Ta zależy od czynników, wśród których można wymienić przede wszystkim gatunek drzewa, z którego konkretne drewno pochodzi. W związku z tym przed przystąpieniem do jakichkolwiek działań powinniśmy ustalić, jakimi właściwościami cechuje się dany element, ponieważ inne narzędzia stosuje się do miękkiego materiału, a inne do twardszych jego odmian.

Czytaj również: Profesjonalne lasery budowlane

– W przypadku wiercenia w miękkim drewnie dobrym wyborem będzie produkt ze stali szybkotnącej, natomiast do twardszych gatunków przyda się wiertło ze stali szybkotnącej wzmacnianej kobaltem, które jest odporniejsze na przegrzanie. Przy doborze właściwej tarczy, oprócz twardości drewna, powinno się też uwzględniać kierunek cięcia (wzdłuż czy w poprzek włókien). Te informacje pozwolą na znalezienie produktu o odpowiedniej średnicy i z właściwym ułożeniem zębów. Do wielu prac z twardym i miękkim drewnem, płytami wiórowymi i MDF profesjonaliści wykorzystują tarcze pokryte węglikiem spiekanym – mówi Mariusz Iwański z Würth Polska.

Beton 

Beton należy do materiałów twardych. Trzeba to uwzględnić w jego obróbce poprzez dobranie narzędzi, które sprawdzą się przy takim wyzwaniu. Tym bardziej, że betonowe elementy mogą być wzmacniane stalowym zbrojeniem, co dodatkowo potęguje trudności w jego cięciu czy wierceniu.

Do cięcia tego materiału wykorzystuje się tarcze diamentowe. Radzą one sobie także z kamieniem naturalnym, cegłami czy betonem zbrojonym. Niestety pod wpływem zbyt wysokich prędkości obrotowych z czasem zaczynają tępieć. Warto mieć na uwadze, że tarcze wyposażone w segment wykonany ze spieku, w którym zatopione są ziarna diamentu można naostrzyć za pomocą ściernego materiału takiego jak np. piaskowiec.

Wiertła wykorzystywane do betonu są tworzone z twardych stopów metali i cechują się długą żywotnością. Najpopularniejsze na rynku są wiertła SDS. Ten skrót oznacza rodzaj chwytu pozwalający na wygodne mocowanie elementu do maszyny. Występują dwa rodzaje uchwytów: SDS-Plus (średnica chwytu 10 mm) i SDS-Max (18 mm). Wiertła do betonu posiadają wierzchołek z węglika wolframu, który pozwala w łatwy sposób kruszyć materiał. Wierzchołek ten – w przypadku wierteł do betonu zbrojonego – jest zaprojektowany tak, żeby uniemożliwiał zakleszczenie narzędzia o pręt. Osiąga się to przez zastosowanie w nim czterech ostrzy, które pozwalają precyzyjnie wywiercić okrągłe otwory w betonie zbrojonym.